Қалипан қорымы

Қалипан қорымы – ескі бейіт. Ақтау қаласынан солтүстіке қарай 29 км жерде. Ақтау – Форт-Шевченко бағытындағы жолдың сол жағында. Қалипан қаласын 1979 – 80 жылы Мәдениет министрлігі экспедицияициясы (жетекшісі С.Әжіғалиев) зерттеді. Бұл ескерткіштер кешенін шоғырлануына қарай оңтүстік-батыс (түрікмен) және солтүстік-шығыс (қазақ) деп бөлуге болады. Түрікмен ескерткіштері екі кесенеден (біреуі қираған), бірнеше қоршау мен көптеген қойтастардан тұрады.[2] Соңғылары құмтастан жасалып, қылыш, айбалта, түрлі көріністермен әшекейленген. Қалипан қаласының қазақтар бөлігінде тас қашау ісінің жоғары дәрежеде болғандығын, әсіресе, қойтасты құлпытастар аңғартады. Олар құмтастардан жасалған және сыртқы пішіні оғыз-қыпшақ дәуіріне сай келеді. Қойтастарға геом. және көгеріс өрнектері салынған. Олар екі-үш текпішек етіп жасалған тас тақталар үстіне орнатылған. Кейбір ескерткіштердің жоғары жағына қашап түсірілген мешіт суреттері олардың ғұрыптық табыну сипатын аңғартады. Қалипан қаласындағы ескерткіштер 18 ғасыр мен 19 ғысырдың бас кезінде тұрғызылған